การพูดรายงานจากการศึกษาค้นคว้า เป็นการพูดเพื่อเสนอผลงานที่ได้รับมอบหมายให้ไปค้นคว้า โดยผู้พูดอาจเป็นผู้ทำงานนั้นด้วยตนเองหรือทำงานร่วมกับหมู่คณะแล้วเสนอรายงานนั้นด้วยข้อเขียนหรือด้วยการพูดรายงานนั้น
ข้อควรปฏิบัติในการพูดรายงานการศึกษาค้นคว้า
๑. การพูดรายงานการศึกษาค้นคว้า ควรเลือกหัวข้อที่เกี่ยวข้องกับการเรียน เรื่องที่น่าสนใจ หรือเหตุการณ์ปัจจุบันที่เป็นประโยชน์
๒. ควรวางโครงเรื่องที่สอดคล้องกับหัวข้อที่วางตั้งไว้ เช่น รายงานเรื่องน้ำ ควรมีหัวข้อ ดังนี้
๒.๑ ส่วนประกอบของน้ำ
๒.๒ ประโยชน์ของน้ำ
๒.๓ การใช้น้ำอย่างมีประสิทธิภาพ
๒.๔ การขจัดน้ำเสีย
๓. แบ่งหน้าที่ความรับผิดชอบ ไปค้นคว้าจากหนังสือเรียน สารสาร สิ่งพิมพ์ หนังสืออ่านนอกเวลา สื่ออินเตอร์เนต หรืออื่น ๆ และควรจดบันทึกรายชื่อที่นักเรียนศึกษาค้นคว้า ชื่อผู้แต่ง โรงพิมพ์ ปีที่พิมพ์ เพื่อเป็นประโยชน์ในการอ้างอิง
๔. รวบรวมข้อมูลที่ได้จากการศึกษาค้นคว้ามาเรียบเรียงสาระสำคัญและรายละเอียดที่น่าสนใจ โดยเรียงลำดับตามโครงเรื่องที่วางไว้ รวบรวมเป็นเล่ม
๕. เตรียมพูดรายงาน โดยการเสนอเรื่องตามลำดับ และเลือกพูดรายละเอียดสำคัญที่น่าสนใจและเป็นประโยชน์ต่อผู้ฟัง โดยใช้ภาษาสุภาพ ใช้สื่อประกอบการพูด และอาจจบลงด้วยการสรุป เนื้อเรื่องหรือเสนอข้อคิดเห็นเพิ่มเติมจากการศึกษาค้นคว้า
ที่มา : กรมวิชาการ (๒๕๓๘:๙๐)